Skandali i mikrokredive, Drejtori i Mbikëqyrjes në BSH: Do hartojmë një rregullore për mbrojtjen e konsumatorit
TIRANË- Drejtori i Mbikëqyrjes në Bankën e Shqipërisë, Deniz Derralla ka deklaruar se Banka e Shqipërisë ka menduar të hartojë një rregullore për mbrojtjen e konsumatorit, përsa i përket çështjes së mikrokredive. I ftuar në emisionin Scan Live, Derralla tha se për këtë gjë, Banka Qendrore do të asistohet nga Banka Botërore. Ai shtoi se në këtë rregullore do të përfshihen edhe bankat dhe se shpreson që deri në fund të vitit, të jetë funksionale.
“Banka e Shqipërisë edhe në situatën e fundit të krijuar, pra duke parë zhvillimet dhe le të themi abuzimet, ka menduar për një rregullore të re e cila do të jetë tërësisht në mbrojtje të konsumatorit. Kjo rregullore do t’i drejtohet kryesisht institucioneve financiare jobanka, por sigurisht që do të përfshijë edhe bankat në të. Kemi mbështetjen e Bankës Botërore dhe është menduar një kufizim i bazës së klientelës së këtyre institucioneve. Banka Botërore tashmë po merret me këtë rregullore dhe ne shpresojmë shumë që brenda vitit ta kemi funksionale,”- tha Derralla.
Banka e Shqipërisë tashmë po shqyrton ankimimet e bëra nga qytetarët që kanë kredi të hapura tek institucionet mikrofinanciare Micro Credit Albania dhe Final, të cilave u është revokuar licensa për shkak të shkeljeve të gjetura në dosjet e mikrokredive. Por, qytetarët, do të duhet të vazhdojnë të kryejnë pagesat për detyrimin që kanë si dhe këshillohen të ruajnë dokumentin e pagesës. Ndërsa, përsa u përket qytetarëve që u ka kaluar dosja për veprime të mëtejshme në përmbarues, Banka e Shqipërisë, në një prononcim për ZËRI-n, u shpreh se kjo është një çështje përtej tagrit të këtij institucioni, por që ankesat do të referohen pranë Ministrisë së Drejtësisë.
Mashtrimi me mikrokreditë, Sejko: Fondi BESA, një vlerë e shtuar në ekonominë shqiptare
TIRANË- Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko ka komentuar disa prej institucioneve mikrofinanciare. I ftuar në “Wake Up”, ai foli për mikrokreditë që i konsideroi një nevojë për qytetarët që kërkojnë kredi konsumatore apo financime për agrobiznese. Sipas Sejkos, institucionet si Fondi BESA, NOA dhe Fedinvest, janë një vlerë e shtuar në ekonominë shqiptare.
Pjesë nga deklarata:
Kredia është një nga elementët që shoqëron jetën e njerëzve. Përveç kredisë ne flasim për përfshirjen financiare, që do të thotë që njerëzit të kenë llogari bankare, të punojnë me bankat. Ta bëjnë qarkullimin e të ardhurave të tyre përmes bankave, në këtë mënyrë i kanë dhe paratë e sigurta dhe kursejnë. Përfshirja financiare ndihmon dhe për transfertat. Edhe kredia është një nga elementët që njerëzit përfitojnë. Në këtë kontekst, institucionet e mikrokredisë janë të besueshme, patjetër. Ka pasur një diskutim për mikrokreditë dhe janë futur të gjitha, dhe unë kam dëgjuar. Në mungesë informacioni dhe në komente të përgjithshme miksohen, ka disa kategori të institucioneve mikrofinanciare.
Një kategori është pak më e hershme, që ka operuar më shumë, janë më të lashta, më të hershme në kohë, si Fondi BESA, NOA dhe Fedinvest. Këto patjetër janë një vlerë e shtuar në ekonominë shqiptare. Institucionet e tjera, siç janë ato që merren me kredi konsumatore, që janë të nevojshme, pasi njerëzit në të kundërt do t’i drejtoheshin fajdeve. Njerëzit kanë nevojat e tyre që do t’i kryejnë patjetër dhe është më mirë që ta bëjnë në institucione të licensuara dhe të monitoruara se sa të shkojnë në tregun e fajdeve ku normat e interesit janë shumë herë më të larta.
Fenomeni do të ndodhë, nuk janë institucionet që e bëjnë fenomenin, janë njerëzit që kanë nevojë për fenomenin dhe institucionet përgjigjen. Problemi është që institucionet duhet të jenë të monitoruara dhe ne i mbikëqyrim që të mos kenë interesa kaq të larta që njerëzit të dëmtohen. Rregullat e fundit që kemi futur para tre vjetësh për kufizimin e normës efektive të interesit, e kanë ulur tre herë dhe kur dalin shifrat e qershorit, do të jetë e ulur deri në katër herë. Megjithatë, ne po i monitorojmë, rregullojmë edhe njëherë për të parë ulje të mëtejshme të normës së interesit dhe rregulla më strikte në drejtim të transparencës së klientëve.
Punonjësit e një prej këtyre institucioneve janë nën hetim nga drejtësia për mashtrim. Bëhet fjalë për Fondin BESA. ZËRI publikoi rrëfimet e banorëve të zonës së Nishtullës të cilët vijojnë ende të vuajnë pasojat e skemës së mashtrimit të të ashtuquajturës “Sudja” e Fondit Besa, Albana Imami. Mbi 800 qytetarë ranë pre e skemës mashtruese me kreditë, që u zbuluan nga Policia duke vënë në pranga 7 punonjës të fondacionit BESA në Tiranë, mes tyre dhe drejtoresha e Fondit BESA, Albana Imami që kanë marrë mbi 4 miliardë lekë. Të arrestuarit, vetëm me anë të kartës së identitetit bënin që qytetarë të ndryshëm të aplikonin për kredi për shuma të mëdha, ua aprovonin ato, por qytetarëve u jepnin vetëm shuma të vogla, nga 10 mijë deri në 40 mijë duke i justifikuar si fonde bamirësie apo në disa raste dhe si kredi të vogla për të cilat kishin aplikuar vetë qytetarët. Por, shifra për të cilën ishte aplikuar nuk ishte ajo që qytetarët merrnin në dorë. Qytetarët paraqiteshin në momentin që disbursohej kredia, bënin tërheqjen e lekëve në banka dhe u dorëzohej vetëm një pjesë. Pjesa tjetër përfitohej nga Drejtoresha e Degës, Albana Imami dhe bashkëpunëtorët e saj.
Të gjitha viktimat e kësaj skeme që u nisën të merrnin 300-400 mijë lekë të vjetra për bamirësi përfunduan kreditorë tek Fondi Besa me të paktën 6 milionë lekë të vjetra secili. Por edhe pse vitet kanë kaluar dhe autorët janë ndëshkuar, qytetarët e kësaj zone janë ende debitorë dhe nuk mund të rifinancohen nga asnjë bankë. Kushti për rifinancim është shlyerja e gjithë kredisë bashkë me kamatëvonesave që shkon deri në vlerë 10 apo 12 milionë lekë të vjetra.
Vetëm pak ditë më parë, autoritetet vunë në pranga tre punonjësit e Fondit “Besa”, Lindita Ndroqi, Linda Peçi, Eros Aliu, ndërsa në kërkim u shpall Ledion Vrapi. Po ashtu në pranga ka përfunduar edhe noterja Majlinda Demollari. Vrapi futi në kurth 11 qytetarë dhe i shtyu të hapnin llogari bankare me emrin e tyre dhe të aplikonin për kredi pranë Fondit Besa. Të gjithë, të mashtruar nga Vrapi aplikuan për kredi, për 5-7 milion lekë të vjetra, por në dorë morën 500 mijë lekë. Pjesën tjetër i ka mori Vrapi. Eros Aliu, Linda Peçi dhe Lindita Ndroqi kishin rolin e oficerit të kredisë në institucionin financiar Fondi BESA që kanë aprovuar aplikimet për kredi. Ndërsa Majlinda Demollari me profesion notere, ka kryer noterizimin e kontratave për qytetarët që nuk kanë qenë të pranishëm./ZËRI
Mashtrimi i “Sudes” së Fondit BESA, BSH: S’e ndalojmë dot rritjen e kamatëvonesave, çështja është në duart e drejtësisë
TIRANË- Banka e Shqipërisë, ka deklaruar për "ZËRI" se nuk mundet kurrsesi të ndërhyjë në ndalimin e rritjes së kamatëvonesave të kredive që dhjetëra qytetarë rezultojnë se kanë marrë pranë institucionit Fondi BESA, të mashtruar nga e ashtuquajtura ‘sudja’ Albana Imami. Në një përgjigje zyrtare, BSH shprehet se nga informacioni që Banka e Shqipërisë ka marrë për rastin, rezulton se individë kredimarrës kanë firmosur dokumentet për shumën e plotë të kredisë dhe janë paraqitur tek subjekti për të tërhequr shumën e plotë të kredisë.
Ndërsa, përsa i përket faktit që çështja është nën hetim për mashtrim, por paralelisht kamatëvonesat dhe interesat rriten, duke penalizuar qytetarët në rifinancim apo në marrëdhëniet normale me bankat, Banka e Shqipërisë shton se nuk mund të ndërmarrë asnjë masë në momentin që kjo çështje është nën hetim dhe shqyrtim nga Gjykata. Për këtë përgjigje, BSH citon nenin 36 të Kodit të Procedurës Civile, që thotë se asnjë institucion, përfshirë Bankën e Shqipërisë, nuk ka të drejtë të pranojë për shqyrtim një mosmarrëveshje civile që është duke u gjykuar nga organet gjyqësore.
Përgjigjia:
Në lidhje me rastet e lidhura me Subjektin Financiar Jo Bankë “Fondi Besa”, ju bëjmë me dije se nga informacioni që Banka e Shqipërisë ka marr për rastin rezulton se individë kredimarrës kanë firmosur dokumentet për shumën e plotë të kredisë dhe janë paraqitur tek subjekti për të tërhequr shumën e plotë të kredisë. Sqarojmë se Banka e Shqipërisë nuk mund të kryejë verifikimin e nënshkrimeve apo përcaktimin nëse kemi të bëjmë me një rast mashtrimi apo jo. Vërtetimi i pretendimeve të qytetarëve dhe përcaktimi i fajësisë, niveli i bashkëpunimit me drejtoreshën e degës dhe mënyrat e ndarjes së shumave të përftuara nga kreditë mund të kryhet vetëm nga organet kompetente ligje zbatuese. Në lidhje me marrjen e masave nga Banka e Shqipërisë për këto raste, ju bëjmë me dije se në rastet kur ka një vendim apo shqyrtim të gjykatës për këto marrëdhënie, Banka e Shqipërisë e ka te ndaluar te trajtoje adresimin e këtyre shqetësimeve. Kjo referohet qartësisht edhe ne nenin 36 të Kodit të Procedurës Civile, se asnjë institucion, përfshi Bankën e Shqipërisë, nuk ka të drejtë të pranojë për shqyrtim një mosmarrëveshje civile që është duke u gjykuar nga organet gjyqësore.
ZËRI nisi një kërkesë për informacion në Bankën e Shqipërisë pasi pas investigimit të ZËRI-t, i cili me zë dhe me figurë solli denoncimet e qytetarëve, të cilët kishin rënë pre e mashtrimit, autoritetet vunë në pranga tre punonjësit e Fondit “Besa”, Lindita Ndroqi, Linda Peçi, Eros Aliu, ndërsa në kërkim u shpall Ledion Vrapi. Po ashtu në pranga ka përfunduar edhe noterja Majlinda Demollari.
Vrapi futi në kurth 11 qytetarë dhe i shtyu të hapnin llogari bankare me emrin e tyre dhe të aplikonin për kredi pranë Fondit Besa. Të gjithë, të mashtruar nga Vrapi aplikuan për kredi, për 5-7 milion lekë të vjetra, por në dorë morën 500 mijë lekë. Pjesën tjetër i ka mori Vrapi. Eros Aliu, Linda Peçi dhe Lindita Ndroqi kishin rolin e oficerit të kredisë në institucionin financiar Fondi BESA që kanë aprovuar aplikimet për kredi. Ndërsa Majlinda Demollari me profesion notere, ka kryer noterizimin e kontratave për qytetarët që nuk kanë qenë të pranishëm. Kjo skemë është përsëritur edhe në Nishtullë, nga ku banorët denoncuan tek ZËRI dhe kërkuan drejtësi, pasi sot janë afro 12 milionë lekë secili, debitorë pranë Fondit BESA.
ZËRI nisi një kërkesë për informacion edhe në Gjykatë në momentin që mori dhjetëra denoncime nga banorët e zonës së Nishtullës, por drejtësia nuk ka ende një vendim të formës së prerë mbi këtë çështje. Çështja ka kaluar në duart e gjyqtarit Edvan Vecani dhe procesi ende nuk ka përfunduar, duke zvarritur më tej në borxhe viktimat e skemës së mikrokredive, pasi detyrimet e tyre shtohen çdo ditë që kalon.
Ankesat për mikrokreditë, BSH për ZËRI-n: Vijoni pagesat deri në shqyrtimin e tyre, mbi përmbaruesit s’kemi kompetenca
TIRANË- Të gjithë qytetarët që nuk kanë paraqitur ankesa për marrëdhëniet që kanë pasur me Subjektet Financiare Jo Banka “Micro Credit Albania” dhe “FINAL”, të cilave u është revokuar licensa, duhet të vazhdojnë të kryejnë pagesat për detyrimin që kanë si dhe këshillohen të ruajnë dokumentin e pagesës. Në një përgjigje zyrtare kundrejt kërkesës për informacion drejtuar nga ZËRI, bazuar në ligjin nr.119/2014 për të drejtën e informimit, Banka e Shqipërisë sqaron se ankesa mund të adresojnë vetëm ata qyetarë që nuk u ka kaluar dosja për veprime të mëtejshme në përmbarues, që janë të rregullt me pagesat, por që kanë pretendime përsa u përket detyrimeve në institucionet “Micro Credit Albania” dhe “FINAL”. Në rastet që është bërë një ankesë e tillë, BSH informon se është regjistruar dhe po shqyrtohet nga grupi i punës i ngritur posaçërisht për këtë qëllim dhe se në raste se do të nevojiten informacione shtesë apo dokumentim të detyrimeve/pagesave, personat do të kontaktohen.
“Së pari, në lidhje me ankesat e qytetarëve për marrëdhëniet që kanë pasur me Subjektet Financiare Jo Banka “Micro Credit Albania” dhe “FINAL”, për të cilat Banka e Shqipërisë ka marrë vendimin për revokimin e licencave, ju bëjmë me dije se tipologjia e ankesave të mbërritura pranë Bankës së Shqipërisë është e shumtë dhe konsiston në: Kërkesë për informacion për vijimin e pagesave; Kërkesë për informacion mbi nivelin e detyrimit/statusin në Sistemin e Regjistrit të Kredive; Kërkesë/ankesë për shumën e detyrimit që ka paguar në vite dhe atë që ka mbetur; Ankesë në lidhje me veprimet përmbarimore të ndjekura nga Përmbaruesit për bllokimin e llogarisë/pronë etj. Për sa më sipër, Banka e Shqipërisë ka informuar qytetarët te cilët nuk kanë pretendime mbi marrëdhënien me subjektet MCA dhe FINAL se duhet të vazhdojnë të kryejnë pagesat për detyrimin që kanë ndaj subjektit në bankën/bankat më të cilat edhe më parë kanë kryer pagesa për këtë qëllim.
Gjithashtu, janë këshilluar të administrojnë ruajtjen e dokumentit të pagesës në vartësi edhe të formës së pagesës (në sportelet e bankës apo platformës dixhitale). Në rastet e kërkimit të informacionit mbi nivelin e detyrimit apo statusin në Sistemin e Regjistrit të Kredive, janë udhëzuar që të paraqiten pranë Bankës së Shqipërisë, në adresën “Bulevardi “Deshmoret e Kombit”, Nr. 3 (ish-Hotel Dajti)” dhe të paraqesin një dokument identifikimi, një certifikatë personale dhe formularin e plotësuar të aplikimit për raport kredimarrësi, në mënyrë që të pajisen me raportin e kredimarrësit. Me anë të këtij raporti qytetarët mund të informohen përsa raportuar nga subjekti mbi shumën e detyrimit të mbetur, pjesën në vonesë (nëse ka), statusin në të cilin ai paraqitet (përformues, me probleme, i paguar ose i fshirë), etj., për të gjitha marrëdhëniet e huamarrjes që mund të kenë me institucione të ndryshme financiare, të licencuara nga Banka e Shqipërisë.
Për individët, ky raport ofrohet pa pagesë nga Banka e Shqipërisë. Në rastet kur qytetarët kanë pretendime mbi mënyrën e llogaritjes së detyrimit dhe/ose të destinacionit të pagesave që kanë kryer, janë informuar se ankesa e tyre është regjistruar dhe po shqyrtohet nga grupi i punës në BSH, i ngritur posaçërisht për këtë qëllim. Në raste se do të nevojiten informacione shtesë apo dokumentim të detyrimeve/pagesave, personat do të kontaktohen,”- shprehet Banka e Shqipërisë.
Në të njëjtën përgjigje, Banka e Shqipërisë sqaron se të gjithë ata qytetarë që kanë paraqitur ankesë në lidhje me veprimet përmbarimore të ndjekura nga Përmbaruesit për bllokimin e llogarisë/pronë etj, duhet të dinë që kjo është një çështje përtej tagrit të Bankës së Shqipërisë. Por, BSH shton se këto ankesa do t’i referojnë pranë Ministrisë së Drejtësisë.
“Ndërkohë që në rastet kur qytetarët ankohen në lidhje veprimet përmbarimore të ndjekura nga Përmbaruesit për bllokimin e llogarisë/pronës, ndonëse procedurat e ndjekura nga përmbaruesit, dalin përtej tagrit tonë ligjor dhe nuk mund të ndiqen nga Banka e Shqipërisë, në rolin e autoritetit mbikëqyrës të sistemit bankar, në bazë të dispozitave të ligjit nr. 8269, datë 23.12.1997 “ Për Bankën e Shqipërisë”, ligjit nr. 9662, datë 18.12.2006 “Për bankat në Republikën e Shqipërisë”, si dhe akteve nënligjore të nxjerra në zbatim të tij, rastet sipas kushteve Banka e Shqipërisë do t’i referoje pranë Ministrisë së Drejtësisë si dhe inkurajojmë ndjekjen e procedurave në Republikën e Shqipërisë për kundërshtimin e veprimeve përmbarimore të ndërmarra nga Përmbaruesit,”- vijon përgjigjia.
ZËRI drejtoi një kërkesë për informacion në Bankën e Shqipërisë, pasi dy qytetarë që denoncuan pranë redaksisë tonë institucionet mikrofinanciare, mbetën pa përgjigje.
Hike Laci u orientua në një tjetër zyrë që nuk mbante as emër dhe as tabelë, që ndodhej përballë Tajvanit. Aty e plotësoi formularin e ankimimit, por vetëm pak ditë më vonë, Banka e Shqipërisë i drejtohet Hike Lacit dhe i shkruan se procedurat e ndjekura nga përmbaruesit, janë përtej kompetencave dhe funksioneve të Bankës së Shqipërisë në rolin e autoritetit mbikëqyrës të sistemit bankar.
Hike Laci sot gjendet në një situatë mjaft të vështirë, ajo as nuk punësohet dot diku pasi i është bllokuar llogaria bankare dhe për rrjedhojë është në kushte mbijetese. Bashkëshorti i Hike Lacit, Liman Laci ka marrë një kredi konsumatore tek Raiffeisen Bank, të cilën e ka shlyer, por vite më vonë, është telefonuar nga Micro Credit Albania dhe sot i kërkohen 18 milion lekë. Pa harruar këtu dhe faktin që Hike Laci nuk mund të bëjë asnjë lëvizje në llogarinë bankare, pasi i sekuestrohen nga përmbaruesit.
Ndërsa qytetari tjetër, Vladimir Kamberi, pasi i është bërë një kontroll i imtësishëm dhe i është marrë telefoni, Ladi është përzënë duke i thënë të shkojë në disa zyra inekzistente në “Rrugën e Dibrës” dhe “Rrugën e Barrikadave”.
Nga ana tjetër, hetimet dhe lëvizjet për këtë skandal vijojnë. Vetëm pak ditë më parë, ministri Ulsi Manja ka dërguar në Prokurori një dosje tjetër me 14 të akuzuar. Bëhet fjalë për 10 përmbarues, 1 noter, 1 avokat, 1 ekspert vlerësues, 1 administrator dhe 4 kompani mikrokredish, MCA, Final, ADCA, TDR Group.
Skandali me mikrokreditë:
Prej 6 muajsh, ZËRI denoncon dhe grumbullon dëshmi të viktimave që ranë pre e njoftimeve grackë për të marrë kredi në zyra mikrokredie. Këto zyra përmes njoftimeve online dhe në televizione, krijuan një perceptim të gabuar te qytetarët se ishin njësoj si bankat e tjera. Në fakt, në realitet këto zyra japin kredi shpejt dhe me norma përtej normales. Pa asnjë filtër, këto institucione iu japin qytetarëve mikrokredi në situata që ata nuk munden dot kurrsesi ti paguajnë. Këtu nisi dhe kalvari i abuzimeve. Kreditë e këqija të mikrokredive përfshirë dhe ato të bankave iu shitën MCA. Tashmë çështja është në duart e SPAK dhe kutia e "Pandorës" pritet të hapet. Kush i lejoi, për kë punuan këta agjentë mikrokredie dhe ku abuzuan ata, këto janë disa nga pyetjet që shtrohen sot? SPAK duhet t’i japë një përgjigje!/ZËRI
Skandali i mikrokredive/ Guvernatori flet për pagat, rrjeti nis talljen: Do komentojë dhe evropianin
TIRANË- Guvernatori i Bankës së Shqipërisë Gent Sejko ka qenë i ftuar këtë mëngjes në “Wake Up”, në Top Channel. Ndërkohë që çdo ditë raportohen denoncime nga më të ndryshmet për institucione mikrofinanciare, Sejko ka zgjedhur që të dalë në një emision mëngjesi për të folur për rritjen e çmimeve dhe të pagave në Shqipëri.
Kjo gjë është vënë re dhe nga shumë ndjekës në rrjetet sociale, të cilët kanë nisur talljen. Kjo, për faktin që nuk jemi mësuar të shohim Guvernatorin e Shqipërisë që të flasë në vetë të parë për ekonominë në studio televizive.
Një prej tyre është edhe Vojo Bregu.
Statusi:
Guvernatori i Bankës së Shqipërisë i ftuar në emisionin e mëngjesit?? Këtë jave e paskemi në prime në TV kombëtare. Javën që vjen do fillojë të komentojë nëpër studio Europianin. Keq puna.
Në momentin që ZËRI nisi valën e denoncimeve të institucioneve mikrofinanciare, Sejko u pa vetëm një herë të dalë dhe të flasë publikisht për këtë fenomen. Më pas, u paraqit në Kuvend për të dhënë llogari përpara ligjvënësve.Ndërkohë, nga ana tjetër, Banka e Shqipërisë ka qenë shumë e cunguar në dhënien e përgjigjeve kundrejt kërkesave për informacion që ZËRI ka drejtuar në mënyrë zyrtare. Megjithatë, dalja e vetë Guvernatorit në ekrane tregon se Sejko ka vendosur ta mbrojë vetë veten përballë ‘bombës’ që tashmë i ka shpërthyer në dorë.
