VATIKAN- Vdekja e Papa Françeskut aktivizoi mekanizmin më të vjetër dhe më simbolik të vazhdimësisë së pushtetit; atë që quhet "sede vacante", një periudhë e jashtëzakonshme në historinë e Kishës Katolike. Ky proces jo vetëm që përfshin një tranzicion shpirtëror në udhëheqjen fetare të më shumë se 1.3 miliardë katolikëve.
Për të kuptuar procedurat që ndodhin nga vdekja e një Pape deri në zgjedhjen e pasuesit të tij, është e nevojshme të njiheni me një sërë termash, shumë prej tyre në latinisht, që janë pjesë e protokollit të Vatikanit.
Çfarë do të thotë sede vacante?
Shprehja "sede vacante" (nga latinishtja sede vacante Apostolica ) përcakton periudhën midis vdekjes ose dorëheqjes së një pape dhe zgjedhjes së një papa të ri. Gjatë kësaj kohe, të gjitha funksionet e Atit të Shenjtë pushojnë dhe administrimi i punëve të zakonshme të Kishës lihet në duart e Kolegjit të Kardinalëve, me funksione të kufizuara. Kjo është një kohë pritjeje, zie, lutjeje dhe organizimi për trashëgiminë papale.
Kush është "camerlengo" i Vatikanit?
Camerlengo është kardinali i ngarkuar për verifikimin zyrtar të vdekjes së Papës dhe ruajtjen e sendeve të tij personale. Ai administron " të mirat dhe të drejtat e përkohshme të Selisë së Shenjtë derisa të zgjidhet papa i ri. Është ai që urdhëron vulosjen e dhomës së papës së ndjerë dhe thërret kardinalët. Ky rol aktualisht mbahet nga kardinali Kevin Farrell, i cili është me origjinë irlandeze dhe një amerikan i natyralizuar.
Çfarë është Kolegji i Kardinalëve?
Kolegji i Kardinalëve është organi i përbërë nga të gjithë kardinalët e Kishës Katolike. Kolegji ka 252 anëtarë, nga të cilët 135 janë elektorë, pra kanë të drejtë të votojnë në konklavë sepse janë nën 80 vjeç. Aktualisht, 108 nga ata kardinalë janë emëruar nga vetë Papa Françesku. Edhe pse të gjithë kardinalët marrin pjesë në të ashtuquajturat kongregacione të përgjithshme, vetëm zgjedhësit hyjnë në konklavë.
Çfarë është konklava?
Konklava është asambleja e mbyllur në të cilën zgjedhësit kardinalë zgjedhin Papën e re. Termi vjen nga latinishtja "cum clave", që do të thotë "me një çelës", duke iu referuar kardinalëve që mbyllen në Vatikan - pa kontakt me botën e jashtme - derisa të merret një vendim. Takimi mbahet në Kapelën Sistine dhe sipas kushtetutës apostolike "Universi Dominici Gregis", ajo duhet të fillojë midis 15 dhe 20 ditësh pas vdekjes së Papës.
Çfarë janë Kongregacionet e Përgjithshme?
Kongregacionet e Përgjithshme janë takime para-konklave që përfshijnë të gjithë kardinalët që nuk pengohen të marrin pjesë për arsye shëndetësore. Ata mbahen në Pallatin Apostolik të Vatikanit dhe diskutojnë çështjet urgjente administrative, aranzhimet e funeralit dhe përgatitjet logjistike për konklavën. Të gjithë pjesëmarrësit duhet të bëjnë betimin për fshehtësi.
Cili është roli i Dekanit të Kolegjit të Kardinalëve?
Dekani i Kolegjit të Kardinalëve, aktualisht Kardinali Giovanni Battista Re është ai që njofton zyrtarisht kardinalët e tjerë dhe ambasadorët në Selinë e Shenjtë për vdekjen e Papës. Ai gjithashtu thërret konklavën dhe kryeson votimin. Nëse zgjidhet një papë i ri, është dekani ai që e pyet nëse do ta pranojë postin dhe çfarë emri do të marrë.
Çfarë do të thotë "ekstra omnes"?
Fraza "extra omnes ", që në latinisht do të thotë "të gjithë jashtë", shqiptohet nga mjeshtri i kremtimeve liturgjike papale - sot Kryepeshkopi Diego Ravelli - pak para mbylljes së Kapelës Sistine. Ky është sinjali që të gjithë të pranishmit që nuk janë elektorë kardinalë të largohen nga salla. Pastaj fillon votimi i fshehtë.
Çfarë do të thotë "habemus papam"?
Kur zgjidhet një papë i ri, protodeakoni i Kolegjit të Kardinalëve - sot Kardinali Dominique Mamberti - shfaqet në lozhën qendrore të Bazilikës së Shën Pjetrit për të shqiptuar fjalët "Habemus papam ", që do të thotë "ne kemi një papë". Më pas, Papa i zgjedhur shpall emrin e lindjes së të zgjedhurit dhe emrin që ka vendosur të "adoptojë" si Papë.
Çfarë janë infirmarii , recensuesit dhe vëzhguesit?
Gjatë konklavës, elektorët kardinalë zgjedhin me short grupe prej tre personash që kryejnë funksione të ndryshme.
Infirmarii: mbledhin votat e kardinalëve të sëmurë.
Rishikuesit: Ata kontrollojnë vlefshmërinë e votave dhe numërimin e saktë të tyre.
Kontrolluesit: Ata lexojnë çdo votë me zë të lartë dhe i numërojnë ato. Ata janë përgjegjës edhe për djegien e fletëve të votimit.
Për të zgjedhur një Papë të ri kërkohet një shumicë prej dy të tretash.
Cila është unaza e peshkatarit?
Unaza e Peshkatarit është një xhevahir simbolik që Papa merr në fillim të pontifikatit të tij. Është quajtur kështu sepse Shën Pjetri u konsiderua si "peshkatar i njerëzve".
Çfarë është një rogito?
Rogito është një dokument i shkruar në latinisht që detajon aspektet më të rëndësishme të jetës dhe të papës së papës së ndjerë. Ai vendoset brenda arkivolit përpara varrimit dhe një kopje ruhet në arkivat e Vatikanit. Është përgatitur nga mjeshtri i ceremonive liturgjike.
Çfarë do të thotë motoja “miserando atque electing”?
Ishte motoja episkopale dhe më pas papnore e Françeskut. Në latinisht do të thotë "të kesh mëshirë dhe të zgjedhësh atë", dhe është marrë nga predikimet e Shën Bede, në lidhje me thirrjen e Jezusit drejtuar Shën Mateut, taksambledhësit.
Çfarë do të thotë tymi i bardhë dhe tymi i zi?
Tymi i bardhë i shpall botës se është zgjedhur një Papë i ri. Ai prodhohet nga djegia e fletëve të votimit së bashku me kimikate specifike në një sobë brenda Kapelës Sistine. Nëse nuk ka marrëveshje, tymi është i zi. Kur ka, del tym i bardhë, e po ashtu bien edhe kambanat e Shën Pjetrit./ZËRI
