ITALI- Në të njëjtën kohë merr dritën jeshile në Holandë, mishi artificial është i ndaluar në Itali. Që nga viti 1960, konsumi global i mishit është rritur në mënyrë dramatike, madje edhe në vendet aziatike që tradicionalisht ndiqnin dietat vegjetariane. Kjo rritje sigurisht që lidhet me shumëzimin e shpejtë të popullsisë botërore.
Në vitin 1950 në tokë jetonin vetëm 2.5 miliardë njerëz, sot ky numër është më shumë se 8 miliardë dhe pritet të arrijë në 9.7 miliardë në vitin 2050. Tani e dimë se prodhimi i mishit ka një ndikim të madh në mjedis dhe shëndetin tonë, gjë që çoi ekspertët për të formuluar rekomandime të reja për të ngrënë mish. Kështu hyri në debatin publik mishi artificial, si metodë e reduktimit të konsumit të mishit. Sot, mishi "artificial" ose "sintetik" i referohet gjithnjë e më shumë mishit të prodhuar nga qelizat burimore të kafshëve të gjalla.
Mishi sintetik mund të jetë një alternativë e mundshme për të reduktuar konsumin e mishit konvencional të kafshëve. Vendi i parë që lejoi shitjen e mishit sintetik ishte Singapori në vitin 2020, me Holandën që dha dritën jeshile të kushtëzuar në verën e vitit 2023, sipas Vegconomist. Pra, nëse mishi sintetik është një shpikje kaq e madhe, atëherë pse nuk ka arritur të hyjë në dietën tonë të përditshme deri më tani?
Çfarë është mishi artificial?
Mishi sintetik ose artificial është një produkt i krijuar në laborator nga qelizat burimore të kafshëve, të nxjerra nga pjesa e kofshës së kafshës dhe të shumëzuar në një mjedis të kontrolluar. Prandaj, ky mish nuk ka kocka, inde apo yndyrë. Në vitet 2010, mishi sintetik u shpall si një zbulim i madh për të shpëtuar botën, me investitorë të tillë si Bill Gates dhe Leonardo DiCaprio. Burgeri i parë laboratorik u prezantua në vitin 2013 në Londër. Ai përbëhej nga 10,000 shirita miotubash të rritura në një hidrogel. I shtoheshin ngjyrues, shije dhe përbërës për t'i dhënë strukturën e dëshiruar.
Teknologjia e përdorur për prodhimin e mishit artificial është ende në fazën e zhvillimit. Për shkak të kësaj, është e vështirë të dihet saktësisht se si do të zhvillohet prodhimi dhe shitja e mishit artificial në të ardhmen. Në çdo rast, qëllimi i përgjegjësve është të krijojnë mish sa më afër asaj që dimë, si në teksturën dhe shumëllojshmërinë e produkteve përfundimtare, ashtu edhe në përbërjen e tij biologjike dhe ushqyese.
Është çështje politike
Më herët në shkurt, Florida ndaloi mishin artificial me guvernatorin republikan Ron DeSantis duke deklaruar se “Ne nuk do të pranojmë asnjë mish të rremë. Këtu nuk funksionon kështu”. Ajo që po ndodh në Florida është pjesë e një politike më të madhe për të penguar industrinë në rritje të mishit sintetik. Muajin e kaluar, ligjvënësit në Arizona futën një ndalim të ngjashëm, ndërsa Tenesi po shtyn të ndalojë prodhimin e mishit sintetik me një gjobë prej 1 milion dollarësh për shkelësit.
Ky proteksionizëm është në kontrast me politikat e zakonshme të shteteve perëndimore, të cilat promovojnë sipërmarrjen dhe inovacionin në tregun konkurrues dhe të lirë. Për më tepër, këto ndalime duken disi "të zbrazëta" kur mendon se mishi sintetik nuk është as i disponueshëm për shitje në SHBA.
Parlamenti italian ndaloi gjithashtu prodhimin dhe shitjen e mishit artificial, në atë që Giorgia Meloni thotë se është një përpjekje për të nxjerrë në pah traditat e kuzhinës së vendit të saj. Ministri italian i bujqësisë e mbështeti vendimin, duke shtuar se shpresonte që Bashkimi Evropian të ndjekë shembullin me rregulla të ngjashme.
Vendet e tjera evropiane duket se po adoptojnë një qëndrim tjetër. Në Danimarkë, kompania Remilk investon në prodhimin e qumështit sintetik, të prodhuar pa lopë, ndërsa në Gjermani kompania Bluu Seafood prodhon kroketa peshku të rritur in vitro. Përveç kësaj, qeveritë e Holandës, Mbretërisë së Bashkuar dhe Spanjës po derdhin miliona euro në financimin e mishit sintetik. /ZËRI
