SIRI- Rebelët sirianë kanë arritur të pushtojnë kryeqytetit Damask, ndërsa ofensiva e tyre e rrufeshme kërcënon t’i japë fund sundimit 24-vjeçar të Bashar al Assadit. Ata thonë se institucionet publike do të qëndrojnë nën mbikëqyrjen e ish-kryeministrit derisa të dorëzohen zyrtarisht.
Dhjetëra sirianë të mbledhur në qendër të Damaskut rrëzuan dhe shkelën një statujë të babait të presidentit Bashar al-Assad, Hafez. Rebelët që hynë në Damask njoftuan "arratisjen" e "tiranit" Bashar al-Assad dhe fillimin e një "epoke të re" në Siri pas 50 vjetësh të sundimit Baath. Grupi i rebelëve Hayat Tahrir al-Sham, i drejtuar nga Abu Mohammad al-Jolani, u bëri thirrje sirianëve të zhvendosur jashtë vendit që të kthehen në një "Siri të lirë".
Raportet thonë se presidenti Bashar al-Assad është larguar nga Damasku me avion për në një destinacion të panjohur. Kryeministri sirian, Mohammed Ghazi al-Jalali, ka thënë se nuk e di se ku ndodhet Assad për momentin. Sipas informacioneve të qarkulluara nga burime siriane, thuhet se Assad hipi në një Ilyushin-76 të Forcave Ajrore Siriane, i cili u nis me nxitim nga Aeroporti Ndërkombëtar i Damaskut, u kthye në drejtim të Homsit, humbi lartësinë dhe u zhduk nga radarët.
Kush është Bashar al-Assad, lideri sirian, familja e të cilit sundoi me grusht të hekurt për më shumë se 50 vjet?
Udhëheqësi i hekurt i Sirisë, Bashar al-Assad është gjenerata e dytë e një dinastie familjare autokratike që mbajti pushtetin për më shumë se pesë dekada dhe zhdukja e tij mes një avancimi rrufe të rebelëve sinjalizon një riorganizim mahnitës të pushtetit në një vend strategjik jetik të Lindjes së Mesme. Assad është i njohur për një sundim brutal mbi Sirinë, e cila që nga viti 2011 është shkatërruar nga një luftë civile që shkatërroi vendin dhe e ktheu atë në një terren pjellor për grupin ekstremist ISIS, ndërsa shkaktoi një luftë ndërkombëtare me përfaqësues dhe krizë refugjatësh që solli miliona të zhvendosur nga shtëpitë e tyre.
Lufta filloi pasi regjimi i Asadit refuzoi të dorëzohej para protestave masive pro-demokracisë atë vit gjatë Pranverës Arabe, në vend të kësaj duke ngritur një goditje brutale ndaj lëvizjes paqësore, duke vrarë dhe burgosur mijëra vetëm në muajt e parë. Forcat e Asadit që atëherë janë akuzuar për shkelje të rënda të të drejtave të njeriut dhe sulme brutale kundër civilëve gjatë luftës 13-vjeçare, duke përfshirë përdorimin e armëve kimike kundër popullit të tyre. Shtetet e Bashkuara, Jordania, Turqia dhe Bashkimi Evropian në fillim të luftës kërkuan që Assadi të largohej.
Por regjimi shumë i sanksionuar nga perëndimi dhe i izoluar ndërkombëtarisht është ngjitur në pushtet deri më tani falë mbështetjes së aleatëve të fuqishëm Rusisë dhe Iranit, dhe një fushate të pamëshirshme kundër opozitës. Dëshmia e tmerrit të atij regjimi ishin skena të festimeve ngazëllyese kur forcat rebele morën kontrollin e qyteteve siriane. Në Homs, videot treguan banorët duke grisur postera të Asadit dhe babait të tij në skena që kujtonin imazhe simbolike të vitit 2011.
Assad mori pushtetin në një zgjedhje të pakundërshtueshme në 2000 pas vdekjes së babait të tij Hafez al-Assad, i cili u ngrit nga varfëria për të udhëhequr Partinë Baath dhe mori pushtetin në vitin 1970, duke u bërë president i vendit vitin e ardhshëm. Asadi më i ri u rrit nën hijen e babait të tij, një aleat sovjetik që sundoi Sirinë për tre dekada dhe ndihmoi në shtytjen e një popullsie pakicë alavite në poste kyçe politike, sociale dhe ushtarake.
Ofensiva e befasishme e kryengritësve sirianë filloi më 27 nëntor nën drejtimin e grupit xhihadist Hayat Tahrir al-Sham, ose HTS, gjatë së cilës persona të armatosur pushtuan qytetin verior të Aleppos, më i madhi i Sirisë, dhe qytetin qendror Hama, qyteti i katërt më i madh i vendit.
Grupi e ka origjinën tek Al-Kaida dhe konsiderohet një organizatë terroriste nga SHBA dhe Kombet e Bashkuara. Udhëheqësi i tij Abu Mohammed al-Golani i tha CNN në një intervistë ekskluzive të enjten nga Siria se qëllimi i ofensivës ishte të përmbyste qeverinë e al-Assadit.
