
SHBA- Aktori i njohur i serialit "Grey's Anatomy" bëri të ditur se është diagnostikuar me sklerozë laterale amiotrofike (ALS). Lajmi për sëmundjen e Eric Dane është vërtet tronditës – pasi diagnostikimi me ALS është një zhvillim jashtëzakonisht i vështirë, si për të ashtu edhe për familjen e tij. "ALS", e njohur në disa vende si sëmundja e neuroneve motorike, është një gjendje degjenerative e rrallë dhe e pashërueshme që dëmton sistemin nervor me kalimin e kohës dhe bën që muskujt të paralizohen gjithnjë e më shumë.
Rreth gjysma e pacientëve me ALS kanë një jetëgjatësi prej tre vjetësh pas fillimit fillestar të simptomave, megjithëse disa mund të mbijetojnë për dekada.
"Unë u diagnostikova me ALS," tha Eric, 52 vjeç, për People.
Çfarë është ALS – Sëmundja e Neuronit Motor?
Shkaku i ALS është një proces i quajtur neurodegjenerim, në të cilin neuronet motorike – qelizat nervore të specializuara në tru dhe palcën kurrizore – fillojnë të keqfunksionojnë. Shumica e njerëzve me ALS fillojnë të shfaqin simptoma vetëm në të 60-at e tyre, megjithëse në raste shumë të rralla gjendja mund të shfaqet tek njerëzit që në adoleshencë.
Simptomat e hershme mund të përfshijnë dobësi në një gjymtyrë që më pas shndërrohet në vështirësi në gëlltitje, ose të folur të paqartë. Me kalimin e kohës, pacientët mund të fillojnë të vuajnë nga lodhja, të humbasin aftësitë e tyre motorike, të qeshin ose të qajnë në mënyrë të pakontrolluar, ose të ndjejnë muskujt e tyre të dridhen dhe ngërçe.
ALS është çrregullimi i tretë neurodegjenerativ më i zakonshëm, pas Alzheimerit dhe Parkinsonit. Ndodh në një frekuencë prej 1 në 100,000 njerëz çdo vit. Rreziku është më i madh te meshkujt dhe te racat e bardha. Mosha kryesore e shfaqjes është 50 deri në 75 vjeç, ndërsa pas 80 vjetësh rreziku ulet në mënyrë dramatike.
Si diagnostikohet ALS?
Diagnoza vendoset kryesisht klinikisht, bazuar në simptomat e pacientit. Merret historia personale dhe trashëgimore dhe bëhet ekzaminimi i plotë neurologjik për të diferencuar sëmundjen nga sëmundjet e tjera muskulare/neurologjike. Diagnoza konfirmohet me elektromiografi.
Si trajtohet?
Ende nuk ka një kurë për ALS, por vetëm ngadalëson rrjedhën e sëmundjes, lehtëson simptomat dhe përmirëson cilësinë e jetës së pacientëve. Më konkretisht, ofrohen medikamente, fizioterapi dhe terapi profesionale, mbështetje ushqyese dhe respiratore dhe pajisje ndihmëse për të folur dhe për të lëvizur. Jeta e personave me ALS është veçanërisht e vështirë dhe, veçanërisht në fazat e fundit të sëmundjes, ndaj kujdesi dhe mbështetja e vazhdueshme nga familja dhe profesionistët e kujdesit shëndetësor është thelbësore.
Pavarësisht seriozitetit të situatës, është mbresëlënëse fakti që ai vazhdon të punojë dhe madje po i rikthehet xhirimeve të serialit "Euphoria". Ky qëndrim tregon forcë të jashtëzakonshme mendore dhe profesionalizëm. Prania e Dane në seriale të njohura si Grey's Anatomy dhe Euphoria e ka bërë atë të dashur për miliona njerëz. Shpresoj se publiciteti i rastit të tij do të sjellë ndërgjegjësim dhe mbështetje më të madhe për kërkimin e ALS./ZËRI