
SIRI-Sirianët në të gjithë botën po festojnë rënien e regjimit të Bashar al-Assad. Qeveria e Presidentit sirian Bashar al Assad ra të dielën (8 dhjetor) pas 50-vitesh regjim përballë një sulmi të kryengritësve që morën kontrollin e kryeqytetit sirian, Damask. Ushtria hodhi në rrugë uniformat dhe dorëzoi qytetin duke braktisur aeroportin.
Pas një periudhe qetësie relative, përleshjet midis forcave të regjimit të Assadit dhe grupeve kundër regjimit u rindezën më 27 nëntor në zonat rurale në perëndim të Halepit, një qytet i madh në Sirinë veriore. Gjatë dhjetë ditëve, forcat opozitare nisën një ofensivë, duke marrë nën kontroll qytetet kryesore dhe më pas, të dielën, kryeqytetin, Damaskun. Përparimi i shpejtë, i mbështetur nga njësitë ushtarake që dezertuan, çoi në rënien e regjimit të Assadit. Rebelët sirianë deklaruan se kanë rrëzuar nga pushteti presidentin Bashar al-Assad pasi morën kontrollin e Damaskut të dielën, duke e detyruar atë të ikte dhe duke i dhënë fund sundimit autokratik të familjes së tij pas më shumë se 14 vitesh luftë civile.
Kryeministri Abu Mohammed al-Jawlani urdhëroi forcat e tij të mos iu afrohen institucioneve zyrtare, duke thënë se do të mbeten nën autoritetin e kryeministrit derisa të dorëzohen "zyrtarisht". Rebelët premtuan gjithashtu të ndërtonin një "atdhe për të gjithë, duke përfshirë të gjitha sektet dhe klasat shoqërore".
Turmat u mblodhën në sheshet qendrore të Damaskut duke valëvitur flamurin sirian, skena që ngjasonin me ditët e para të kryengritjes së Pranverës Arabe, përpara se të niste një shtypje brutale nga ana e qeverisë që e zhyti vendin në një luftë civile gati 14-vjeçare. Të tjerë plaçkitën pallatin presidencial dhe rezidencën e familjes Assad pasi presidenti Bashar al-Assad dhe zyrtarë të tjerë të lartë u larguan nga vendi, ndërsa vendndodhja e tyre nuk dihet. Rebelët thanë se liruan personat e mbajtur në burgun famëkeq, ku grupet e të drejtave thonë se mijëra u torturuan dhe u vranë.
Presidenti i rrëzuar i Sirisë, Bashar al-Asad, dhe familja e tij të dielën mbërritën në Moskë, ku Rusia u ofroi atyre azil. Familja e presidentit Assad ka sunduar me grusht të hekurt këtë shtet për më shumë se 50 vjet. Bashar al-Assad sundoi Sirinë që nga viti 2000, kur trashëgoi pushtetin nga babai i tij. Që nga viti 2011, ai mbikëqyri goditjen e lëvizjes demokratike që filloi me protesta paqësore.
Çfarë pritet të ndodhë në Siri
Fundi i sundimit të al-Assadit i jep një goditje të madhe Iranit dhe aleatëve të tij, tashmë të dobësuar nga më shumë se një vit konflikt me Izraelin. Përmbysja e papritur e regjimit, në duart e një revolte të mbështetur pjesërisht nga Turqia dhe me rrënjë në islamin xhihadist sunit, kufizon aftësinë e Iranit për të përhapur armë te aleatët e tij dhe mund t'i kushtojë Rusisë bazën e saj detare mesdhetare. Mund të lejojë që miliona refugjatë të shpërndarë për më shumë se një dekadë në kampe në të gjithë Turqinë, Libanin dhe Jordaninë të kthehen në shtëpi.
Luftëtarët e opozitës të mbështetur nga Turqia po luftojnë me forcat kurde aleate të SHBA-së në veri dhe grupi i Shtetit Islamik është ende aktiv në disa zona të largëta.
Rusia, e cila ka mbështetur regjimin e Asadit që nga viti 2015, përballet me sfida në ruajtjen e bazave të saj në Mesdhe, të cilat janë kritike për projektimin e ndikimit në Lindjen e Mesme dhe Afrikë.
Izraeli përfiton nga shpërbërja e "Boshtit të Rezistencës" iraniane. Megjithatë, ajo është e shqetësuar për një shtet të ri islamik sunit të mbështetur nga Turqia në kufirin e tij që mund të kërcënojë kontrollin e Lartësive të Golanit.
Rebelët udhëhiqen nga grupi Hayat Tahrir al-Sham, ose HTS, i cili e ka origjinën në al-Kaida dhe konsiderohet një organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Kombet e Bashkuara. Kur festimet zbehen, liderët e rinj të Sirisë përballen me detyrën e frikshme të përpjekjes për të ofruar stabilitet në një vend që do të ketë nevojë për miliarda dollarë ndihmë./ZËRI