EGJIPT- Ndërsa palestinezët e dëshpëruar që largohen nga Rripi i Gazës, përpiqen të gjejnë strehim, janë ngritur pikëpyetje se pse Egjipti dhe Jordania fqinje nuk po i pranojnë ata. Të dy vendet, në kufi me Gazën dhe Bregun e pushtuar Perëndimor, kanë dhënë një përgjigje refuzuese të vendosur. Jordania ka një popullsi të madhe palestineze.
Në komentet e bëra të mërkurën, ndër më të ashprat deri tani, Presidenti egjiptian Abdel Fattah el-Sissi tha se lufta që po kryente aktualisht Izraeli, nuk kishte për qëllim vetëm të luftonte Hamasin, që sundon në Rripin e Gazës, "por ishte gjithashtu një përpjekje për të nxitur popullatën civilë që të emigrojë në Egjipt". Ai paralajmëroi se një gjë e tillë mund të prishë paqen në rajon.
Mbreti i Jordanisë Abdullahu i II dha një mesazh të ngjashëm një ditë më parë, duke shtuar se nuk do të lejohet asnjë refugjat në Jordani dhe në Egjipt.
Refuzimi i tyre është i rrënjosur në frikën se Izraeli dëshiron të detyrojë një dëbim të përhershëm të palestinezëve në vendet e tyre dhe të anulojë kërkesat palestineze për shtetësi.
El-Sissi tha gjithashtu se një eksod masiv do të rrezikonte sjelljen e militantëve në Gadishullin Sinai të Egjiptit, nga ku ata mund të nisnin sulme ndaj Izraelit, duke rrezikuar traktatin 40-vjeçar të paqes të dy vendeve. Këtu është një vështrim në atë që po motivon qëndrimet e Egjiptit dhe Jordanisë.
Një histori zhvendosjesh
Zhvendosja ka qenë një temë kryesore e historisë palestineze. Në luftën e vitit 1948 rreth krijimit të Izraelit, rreth 700,000 palestinezë u dëbuan ose u larguan nga ajo që tani është Izraeli. Palestinezët i referohen ngjarjes si Nakba, arabisht për "katastrofë".
Në luftën e Lindjes së Mesme të vitit 1967, kur Izraeli pushtoi Bregun Perëndimor dhe Rripin e Gazës, 300,000 palestinezë të tjerë u larguan, kryesisht në Jordani.
Refugjatët dhe pasardhësit e tyre tani numërojnë afro 6 milionë, shumica jetojnë në kampe dhe komunitete në Bregun Perëndimor, Gaza, Liban, Siri dhe Jordani. Diaspora është përhapur më tej, me shumë refugjatë që ndërtojnë jetë në vendet arabe të Gjirit apo në Perëndim.
Pas ndalimit të luftimeve në luftën e vitit 1948, Izraeli refuzoi të lejonte refugjatët të ktheheshin në shtëpitë e tyre. Që atëherë, Izraeli ka hedhur poshtë kërkesat palestineze për kthimin e refugjatëve si pjesë e një marrëveshjeje paqeje, duke argumentuar se kjo do të kërcënonte shumicën hebreje të vendit.
Egjipti ka frikë se historia do të përsëritet dhe një popullsi e madhe refugjatësh palestinezë nga Gaza do të përfundojë duke qëndruar përgjithmonë.
Asnjë garanci për kthim
Kjo është pjesërisht sepse nuk ka një skenar të qartë se si do të përfundojë kjo luftë.
Izraeli thotë se synon të shkatërrojë Hamasin për tërbimin e tij të përgjakshëm në qytetet e tij jugore. Por nuk ka dhënë asnjë tregues se çfarë mund të ndodhë më pas dhe kush do të qeverisë Gazën. Kjo ka ngritur shqetësimin se do të ripushtojë territorin për një periudhë, duke nxitur konflikte të mëtejshme.
Ushtria izraelite tha se palestinezët që ndoqën urdhrin e saj për të ikur nga Gaza veriore në gjysmën jugore të rripit do të lejohen të kthehen në shtëpitë e tyre pas përfundimit të luftës.
Egjipti nuk është i qetësuar.
El-Sissi tha se luftimet mund të zgjasin me vite nëse Izraeli argumenton se nuk i ka shtypur mjaftueshëm militantët. Ai propozoi që Izraeli t'i strehojë palestinezët në shkretëtirën e tij Negev, që është fqinj me Rripin e Gazës, derisa të përfundojë operacionet e tij ushtarake.
"Mungesa e qartësisë së Izraelit në lidhje me qëllimet e tij në Gaza dhe evakuimin e popullsisë është në vetvete problematike," tha Riccardo Fabiani, Drejtor i Projektit të Grupit Ndërkombëtar të Krizave në Afrikën e Veriut.
"Ky konfuzion nxit frikën në lagje."
Egjipti ka kërkuar që Izraeli të lejojë ndihmën humanitare në Gaza, dhe Izraeli tha të mërkurën se do ta bënte, megjithëse nuk tha se kur. Sipas Kombeve të Bashkuara, Egjipti, i cili po përballet me një krizë ekonomike spirale, tashmë pret rreth 9 milionë refugjatë dhe migrantë, duke përfshirë rreth 300,000 sudanezë që mbërritën këtë vit pasi u larguan nga lufta e vendit të tyre.
Por vendet arabe dhe shumë palestinezë gjithashtu dyshojnë se Izraeli mund ta përdorë këtë mundësi për të detyruar ndryshime të përhershme demografike për të shkatërruar kërkesat palestineze për shtet në Gaza, Bregun Perëndimor dhe Jerusalemin lindor, i cili gjithashtu u pushtua nga Izraeli në 1967.
El-Sissi përsëriti paralajmërimet të mërkurën se një eksod nga Gaza kishte për qëllim "eliminimin e kauzës palestineze ... kauzën më të rëndësishme të rajonit tonë". Ai argumentoi se nëse një shtet palestinez i çmilitarizuar do të ishte krijuar shumë kohë më parë në negociata, tani nuk do të kishte luftë.
“I gjithë precedenti historik tregon faktin se kur palestinezët detyrohen të largohen nga territori palestinez, ata nuk lejohen të kthehen prapa”, tha HA Hellyer, një bashkëpunëtor i lartë në Carnegie Endowment for International Peace. "Egjipti nuk dëshiron të jetë bashkëpunëtor në spastrimin etnik në Gaza."
Frika e vendeve arabe është nxitur vetëm nga rritja nën kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu e partive të djathta të forta që flasin në terma pozitivë për largimin e palestinezëve.
Që nga sulmi i Hamasit, retorika është bërë më pak e përmbajtur, me disa politikanë të krahut të djathtë dhe komentues të mediave që bëjnë thirrje që ushtria të shkatërrojë Gazën dhe të dëbojë banorët e saj. Një ligjvënës tha se Izraeli duhet të kryejë një "Nakba të re" në Gaza.
Brengoset për HAMAS-in
Në të njëjtën kohë, Egjipti thotë se një eksod masiv nga Gaza do të sillte Hamasin ose militantë të tjerë palestinezë në tokën e tij. Kjo mund të jetë destabilizuese në Sinai, ku ushtria egjiptiane luftoi për vite me radhë kundër militantëve islamikë dhe në një moment e akuzoi Hamasin për mbështetjen e tyre.
Egjipti ka mbështetur bllokadën e Gazës nga Izraeli që kur Hamasi mori kontrollin në territor në vitin 2007, duke kontrolluar fort hyrjen e materialeve dhe kalimin e civilëve mbrapa.
Ajo shkatërroi gjithashtu rrjetin e tuneleve nën kufirin që Hamasi dhe palestinezë të tjerë përdorën për të kontrabanduar mallra në Gaza. Me kryengritjen e Sinait të shtypur kryesisht.
"Kairo nuk dëshiron të ketë një problem të ri sigurie në duart e tij në këtë rajon problematik," tha Fabiani.
El-Sissi paralajmëroi për një skenar edhe më destabilizues, shkatërrimin e Egjiptit dhe marrëveshjes së paqes të Izraelit të vitit 1979. Ai tha se me praninë e militantëve palestinezë, Sinai “do të bëhej një bazë për sulmet ndaj Izraelit. Izraeli do të kishte të drejtë të mbrohej… dhe do të godiste territorin egjiptian.”
"Paqja që kemi arritur do të zhduket nga duart tona," tha ai, "të gjitha për hir të idesë së eliminimit të çështjes palestineze."/Përkthyer dhe përshtatur nga Associated Press-Zëri.ai
