SHBA- Fitorja e Donald Trump në zgjedhjet amerikane shkaktoi eufori në tregjet e aksioneve, veçanërisht në Wall Street, ku S&P 500 arriti rekorde të reja historike dhe në tregun e kriptomonedhave me shpresën se presidenti i zgjedhur do të mbajë premtimet e tij gjatë fushatës në lidhje me mbrojtjen e kriptomonedhës.
Megjithatë, ndikimi i premtimeve të fushatës së Trump në ekonominë globale, qoftë edhe atë amerikane, do të jetë më i ndërlikuar sesa “premtimi” i investitorëve të aksioneve, të cilët janë mësuar ta shohin “gotën gjysmë plot”, duke nënvlerësuar aspektet negative të premtimeve të tij.
Në fakt, analistët shprehin hapur frikën e pasojave negative të Trade Trump, veçanërisht për ekonomitë e hapura me eksporte të larta, si Gjermania në Evropë. Por një recesion në Gjermani do të ushtronte presion mbi ekonominë greke si dhe mbi ekonomitë e tjera evropiane.
Në qendër të shqetësimeve është propozimi i presidentit të zgjedhur për të vendosur tarifa horizontale prej 60% për mallrat kineze dhe 10%-20% për importet nga vendet e tjera. Nëse dikush i analizon këto plane në vlerë nominale, rritja do të ndikohet negativisht sepse ato do të shkaktojnë në mënyrë të pashmangshme një luftë tregtare me vendet e tjera. Luftërat tregtare çojnë në humbje të rritjes për të gjitha vendet, parakajmëroi Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) disa javë përpara zgjedhjeve në SHBA, bazuar në përvojën e kohërave të vjetra të proteksionizmit.
Në të njëjtën linjë pas zgjedhjeve ishte edhe deklarata e bankierit qendror të Francës, Francois Villeroy de Gallo.
"Zgjedhjet në SHBA duhet të jenë një thirrje zgjimi për Evropën,"- tha ai në një konferencë biznesi në Francë, duke shtuar se ndërsa duhet të presim për të parë lëvizjet konkrete të politikës së Trump, ekziston rreziku që planet e tij mund të çojnë në një deficit më të lartë dhe më shumë inflacion në SHBA.
Bloomberg Economics ka vlerësuar se tarifat e Trump do të rrisin inflacionin në Amerikë me 2.5% dhe do të ulin PBB-në e saj me 0.5%.
Rreziku për inflacionin amerikan është edhe më i madh sepse Trump ka shpallur gjithashtu ulje të mëdha taksash, për bizneset dhe familjet, që do të frynin deficitin tashmë shumë të madh të vendit dhe do të rrisnin borxhin e tij publik me 7.75 trilionë dollarë gjatë dekadës së ardhshme, sipas Komitetit dypartiak të Buxhetit në Kongresin e SHBA.
Masat buxhetore, megjithatë, duhet të miratohen nga Kongresi, dhe Morgan Stanley vëren në analizën e tij se në fund të fundit ndryshimet e taksave ka të ngjarë të jenë më pak drastike se ato të shpallura nga Trump, të cilat përfshijnë një ulje të taksës së korporatave në 15% nga 21%.
Kjo është edhe një pikë vendimtare, cila do të jetë politika që do të zbatohet në fund, pasi edhe me kontrollin e Kongresit nga republikanët vlerësohet se do të ketë presione për një politikë fiskale më të matur.
Kombinimi i inflacionit më të lartë dhe një deficit fiskal do të mbante të larta mburojat e thesarit të SHBA-së dhe normat afatshkurtra të Fed-it, të cilat tregjet e bonove thuhet se i kanë çmuar.
Për Evropën, rreziqet rrjedhin nga tarifat, me institutin ekonomik gjerman IW që vlerëson se ato do të çonin në një ulje të PBB-së gjermane me 1.5% gjatë dy deri tre viteve të ardhshme, dhe kjo në një kohë problemesh serioze dhe stagnimi ekonomik ose recesioni i saj. Banka Qendrore Evropiane, sipas analistëve, mund të përshpejtojë uljen e normave të interesit për të mbështetur ekonominë, por kjo nuk do të jetë e lehtë nëse inflacioni përshpejtohet edhe në Evropë për shkak të tarifave ose dollari vlerësohet për shkak të normave më të larta të interesit në SHBA.
Por së pari, mbetet për t'u parë se çfarë do të bëjë në praktikë presidenti i zgjedhur amerikan. /ZËRI
