AFRIKË- Presidenti i Sierra Leones ka shpallur një emergjencë kombëtare për shkak të abuzimit të shfrenuar të drogës. Kush, një përzierje psikoaktive e substancave të varësisë, ka qenë e përhapur në vend prej vitesh. Presidenti Julius Maada Bio e quajti drogën një "kurth vdekjeje" dhe tha se përbën një "krizë ekzistenciale".
Një nga përbërësit e shumtë të drogës janë kockat njerëzore, siguria është forcuar në varreza për të ndaluar të varurit që të nxjerrin skelete nga varret. Grupe, kryesisht të rinjsh, të ulur në cepat e rrugëve me gjymtyrë të fryra nga abuzimi me kush, është një pamje e zakonshme në Sierra Leone. Me një fashë rreth kyçit të këmbës, një i varur që po shërohej i tha BBC-së se nuk heq dot dorw.
“Nuk më pëlqen ta bëj këtë, por nuk mund ta lë sepse më pëlqen”, tha ai.
Nuk ka asnjë numër zyrtar të vdekjeve, por një mjek i tha BBC-së se në muajt e fundit qindra të rinj kishin vdekur nga dështimi i organeve të shkaktuara nga kush në kryeqytet, Freetown. Substanca psikoaktive gjithashtu ndikon në shëndetin mendor. Spitali Psikiatrik i Sierra Leone, institucioni i vetëm i vendit në llojin e tij, thotë se midis 2020 dhe 2023, tw varurit nga kush u rritën me pothuajse 4,000% duke kapur shifrën e 1,865.
Rritja e përdorimit të kush, ka bërë që varrezat kryesore të Freetown të kenë nevojë për sigurinë e policisë për t'u mbrojtur nga të rinjtë që gërmojnë skelete e kocka njerëzore, një nga përbërësit e shumtë të përdorur për të bërë kush, megjithëse nuk është e qartë pse. Në një deklaratë të enjten mbrëma, Presidenti Bio tha: "Vendi ynë aktualisht po përballet me një kërcënim ekzistencial për shkak të ndikimit shkatërrues të drogës dhe abuzimit të substancave, veçanërisht të drogës shkatërruese sintetike "Kush".
Ai shtoi se kishte pasur “vdekje në rritje” në mesin e përdoruesve të kush. Presidenti udhëzoi gjithashtu zyrtarët të ngrenë një Task Force Kombëtare për Abuzimin me Drogën dhe Substancat, e cila do të fokusohet kryesisht në "luftimin e kush". Ai tha se qendrat do të ngrihen në çdo rreth dhe "të pajisura në mënyrë adekuate nga profesionistë të trajnuar për të ofruar kujdes dhe mbështetje për njerëzit me varësi nga droga".
Aktualisht, Freetown është shtëpia e qendrës së vetme funksionale të rehabilitimit nga droga në vend. Objekti me 100 shtretër u ngrit me nxitim në një qendër trajnimi të ushtrisë në fillim të këtij viti. Ekspertët e kanë përshkruar atë si "më shumë një qendër mbajtjeje sesa një rehabilitim" për shkak të mungesës së objekteve të përshtatshme. Përveç trajtimit të trajtimit, presidenti tha se agjencitë e zbatimit të ligjit duhet të "çmontojnë zinxhirin e furnizimit të drogës përmes hetimeve, arrestimeve dhe ndjekjeve penale".
Nënkryetari i Bashkisë së Freetown Kweku Lisk i tha BBC-së se zyra e tij kishte kërkuar siguri nga policia për të luftuar varrmihësit. Për momentin, ka një dislokim policie gjatë natës në varrezat e Kissy Road, një vend i madh i pa rrethuar në një periferi lindore. Administrata e Bios është kritikuar nga njerëz që thonë se i mungon strategjia dhe nxitja për t'iu përgjigjur abuzimit me kush.
“I tillë është boshllëku i lënë nga mungesa e përgjigjes adekuate sa që komuniteteve shpesh u është dashur të marrin ligjin në duart e tyre dhe i janë përgjigjur krizës ndonjëherë në mënyrë të ndarë dhe të vrazhdë”, tha një diplomat i huaj në Sierra Leone.
Kjo ndjenjë është bërë jehonë nga telefonuesit në disa emisione radio lokale dhe në mediat sociale.
Dr Abdul Jalloh, kreu i Spitalit Psikiatrik të Sierra Leone, tha se deklarimi i emergjencës është "hapi i duhur" dhe do të jetë "vendimtar në trajtimin e përdorimit të drogës".
"Kjo nënkupton prioritizimin e burimeve, vëmendjes dhe ndërhyrjes për të luftuar këtë epidemi në rritje," tha ai.
Rreth 63% e pacientëve aktualë të spitalit u shtruan me probleme të lidhura me kush. Marie, një nënë që humbi djalin e saj 21-vjeçar nga kush, tha: "Ka shumë gjëra që autoritetet duhet të bëjnë përtej adresës së presidentit mbrëmë për të luftuar këtë plagë.”
