PËRPLASJA- Censi i popullisë që ka nisur në vend, si dhe përplasjet e fundit politike mes Shqipërisë dhe Greqisë për çështjen Beleri, kanë rikthyer edhe njëherë në vëmendje debatet mbi numrin e minoritarëve grekë që jetojnë në Shqipëri, si pretendimet e kahershme territoriale që ka Greqia për jugun tonë.
Mbrëmjen e djeshme në studion e “Opinion” ka pasur një debat të fortë mes gazetarit Stavri Marko, sipas të cilit 99.99% e popullsisë në Dhërmi është greke, dhe drejtorit të arkivave Ardit Bido. Marko deklaroi gjithashtu se flamuri i Vorio Epirit është simbol i pavarësisë së Himarës, që pasoi gjithashtu me kundërshtinë e Bidos, i cili tha se për atë flamur është djegur Borshi dhe kanë vdekur mbi 10 mijë shqiptarë.
Duke iu referuar flamurit të Vorio Epirit, Bido u shpreh se është krijuar në vitin 1914 dhe nuk ka ekzistuar më parë.
Debatet në studio:
Ardit Bido: Ky flamur është krijuar në 1914. Ky flamur është flamur i djegies së Borshit, i vrasjes së 10 mijë shqiptarëve, i dëbimit të 1/3 të shqiptarëve të juglindjes nga ka origjinën zoti Kaso, nga kam origjinën unë, nga keni origjinën dhe ju. 1/3 e atyre shqiptarëve janë dëbuar rreth Vlorës. Kanë vdekur mbi 10 mijë shqiptarë me këtë flamur dhe ky është flamur i krijuar, nuk ka ekzistuar. Ajo shkaba në mes dykrenare e Perandorisë Bizantine dhe Kishës Ortodokse që nuk ka lidhje me Himarën.
Edhe ne shkabën dykrenare kemi në flamur se po na habisni. Edhe Himara shkabën dykrenare ka pasur në flamurin e vet që është flamuri shqiptar që ka ngritur Jorgo Spiro Koleka në vitet ’20, që e kanë ngritur shumë vetë, patriotë shqiptarë të Vunoit, një fshat kompakt patriotik shqiptar, i Grillove, i Anagnostëve, meqë dëgjoj shqiptarë mbiemrat se janë shumë të njohur. Grillot dhe Anagnostë grekë nuk kam njohur.
Unë dua të të përgëzoj ty dhe zotin Marko sepse na jepni mundësinë që të shohë dhe njohë publiku se këtu nuk kemi të bëjmë me një çështje as votash, se në Himarë votat grekomane nuk e kalojnë 15%, dhe nuk ka fituar për këtë Beleri, por për arsye krejt të tjera. Që ta kuptojnë se ky debat është një debat i ndërlidhur me vepra penale, të dukshme, të cënimit të integritetit territorial i këtij vendi të njerëzve të cilët kanë mendjen tek ai flamur siç thotë zoti Marko, që e kanë mendjen të mbrojnë ata që kanë vrarë shqiptarë, kanë vrarë 10 mijë shqiptarë, kanë djegur Borshin që është pjesë e Bashkisë Himarë sot. Këtu nuk kemi të bëjmë me një debat normal dhe mua më vjen keq që e prezantoni zotin Marko si gazetar, nuk di të jetë i tillë. Nuk di në ç’media punon.
Ai ka një teze nacionaliste ekstreme greke që nuk ka lidhje fare me debatin që bëhet sot. Pyetja për zotin Marko është shumë e thjeshtë. Në Himarën tuaj, në Dhërmiun tuaj, se atje ka tre fshatra greqishtfolëse, ta dijë publiku. Është Himara, Dhërmiu, Palasa. Nuk është Vunoi, Piluri, Qeparoi s’janë asnjë nga këto të tjera, janë shqiptare pa fluidite etnike. Në Dhërmiun tuaj nga ju vini ka pasur “pendëkuq” dhe “pendëbardhë”? Ka pasur pro shqiptarë dhe pro grekë? Se në Vuno nuk gjen pro grekë, por në Dhërmi ka pasur pro shqiptarë dhe pro grekë meqenëse po flisni për histori?
Stavri Marko: Dhërmiu është 99.99% është popullsi greke.
Ardit Bido: Petro Marko kushëriri juaj i largët që deklaronte që është shqiptar çfarë ishte?
Stavri Marko: Lëre Petron ti, ku e ke parë ti. Ke qenë qumështor kur ka qenë Petro artist o burrë.
Ardit Bido: Unë e kam lexuar Petro Markon. Ti nuk e ke njohur për vete. Je kushëri shumë i largët, mos u shit si nipi i Petro Markos se nuk je.
Stavri Marko: Je shumë i vogël ti dish këto gjëra.
Ardit Bido: Që ti dinë shqiptarët mbiemrat sepse janë të njohur. Gjikuritë janë nga Dhërmiu, Dunët janë nga Dhërmiu. Markot janë nga Dhërmiu. Që t’i dëgjojnë shqiptarët se kush janë këta grekët kompaktë që po deklarohen.
