EKUADOR- Mafia shqiptare mban një profil të ulët, por është një nga grupet kryesore që eksporton dhe shpërndan kokainë nga vendi i Andeve në Evropë, ku dhe kontrollon një pjesë të madhe të shpërndarjes. Chris Dalby, drejtor i Ëorld of Crime dhe ekspert i krimit të organizuar, thekson se mbërritja e parë e anëtarëve të mafias shqiptare në Ekuador ndodhi në vitin 2009, kur presidenti i atëhershëm Rafael Correa lejoi çdo të huaj të hynte pa viza në kombin e Amerikës së Jugut. Masa u krijua për të promovuar turizmin. Megjithatë, mafia kriminale përfitoi. Dalby shpjegon se shqiptarët janë, pas italianëve, ata që kontrollojnë më shumë biznesin e kokainës në Evropë.
Ata kanë një prani të fortë në Spanjë, Portugali, Belgjikë, Francë, Angli dhe Holandë. Në këto vende marrin shumë drogë, pastaj e shpërndajnë dhe ua shesin mafiozëve të tjerë si ajo gjermane, turke, ruse dhe suedeze. Por, ata nuk janë të përfshirë drejtpërdrejt në luftën në Ekuador. Ata kanë emisarë atje, ambasadorë apo njerëz që shkojnë për të bërë biznes e për të blerë kokainë, por nuk trazohen në konfliktet e brendshme. Në mars 2023, Rubén Cherres, një mik i kunatit të ish-presidentit Guillermo Lasso , u vra në një shtëpi në plazh ku fshihej nga autoritetet ekuadoriane, pasi ishte i lidhur me mafian shqiptare. Dalby thotë se në fillim të viteve 2000, Ekuadori u bë një vend tërheqës për grupet kriminale ndërkombëtare. Në atë kohë, Choneros, një nga grupet kryesore kriminale në vend, kontrollonte trafikun e drogës. Shqiptarët e vendosën veten si partnerë shumë të fortë të Choneros dhe Lobos.
Ata shkojnë në Ekuador me shumë para për të kërkuar tonelata kokainë. Dalby shpjegon se mafiet shqiptare lindin nga klane familjare, si pothuajse të gjitha mafiozët e Ballkanit, si në Serbi, Mal të Zi, Shqipëri, Kroaci, Maqedoni. Këto familje janë të mëdha, në rritje dhe kontrollojnë krimin e organizuar në Shqipëri. Përveç kësaj, ajo që i bën ata kaq të fortë, ata kanë lidhje me diasporën shqiptare në të gjithë Evropën.
