
FRANCË- Parisi është tronditur nga një "tërmet politik" që është pothuajse i sigurt se do t'i japë fund ambicieve të Marine Le Pen për zgjedhjet presidenciale të 2027-ës dhe e fut partinë e saj të ekstremit të djathtë në kaos, teksa po synonin marrjen e pushtetit në Francë. E ndaluar nga kandidimi për poste politike për 5 vjet me efekt të menjëhershëm pasi u dënua për përvetësim të fondeve evropiane për partinë e saj, e ardhmja politike e Le Pen tani vihet në dyshim. Ajo ndoshta nuk do të jetë në gjendje të zhvillojë një fushatë të katërt për presidencën në dy vjet.
Dënimi i Le Pen dhe 24 anëtarëve të tjerë të partisë për përvetësim të fondeve të Parlamentit Evropian është një goditje e madhe për partinë e saj, e cila prej kohësh është përpjekur të paraqitet si alternativa e ndershme dhe e pastër ndaj politikanëve të shkollës së vjetër.
"Koka lart, duar të pastra" ishte dikur një slogan i Frontit Kombëtar të ekstremit të djathtë, si një qasje për t'u distancuar nga mënyrat e shtrembëruara të politikanëve tradicionalë të pangopur. Ndëshkimi i Le Pen – të cilin ajo e kishte krahasuar më parë me një “dënim politik me vdekje” – është edhe më i dëmshëm personalisht sepse ajo filloi karrierën e saj politike duke veshur petkun e një kryqtareje kundër korrupsionit, pasi tha në një debat televiziv: Të gjithë kanë marrë para përveç Frontit Kombëtar… Francezët u lodhën duke parë paratë që i merr politika.
Presidenti i partisë, Jordan Bardella, 29 vjeç, i cili është popullor, por i papërvojë, tani mund të bëhet një figurë zëvendësuese për garën presidenciale, por asgjë nuk është e sigurt. Ndërsa partia u takua për të diskutuar lidhur me krizën e sotme, ai tha se demokracia franceze ishte "ekzekutuar" nga vendimi "i padrejtë".
Si u zhvillua gjyqi?
Gjykata zbuloi se midis viteve 2004 dhe 2016, partia krijoi një sistem të gjerë mashtrimi në të cilin ata morën para të destinuara vetëm për asistentët e Parlamentit Evropian, por në vend të kësaj, Le Pen i përdori paraë për stafin që punonte për partinë në zyrën e saj qendrore në Francë – duke përfshirë një truprojë dhe sekretar privat. Mashtrimi u kushtoi taksapaguesve evropianë – përfshirë taksapaguesit francezë – të paktën 4 milionë euro.
Prokurori i shtetit francez i kishte thënë gjykatës se partia e Le Pen e trajtoi Parlamentin Evropian si një "lopë parash".
Gjatë gjykimit dy mujor, gjykata dëgjoi sesi sistemi ishte ngritur sistemi i përvetësimit të parave. Në një email për Le Pen, një punonjës partie, i cili supozohej të ishte punësuar si asistent për Parlamentin Europian për katër muaj, shkroi: Do të doja të shihja Parlamentin Europian dhe kjo do të më lejonte gjithashtu të takohesha me anëtarin e Parlamentit Europian me të cilin jam i lidhur.
"Partia tregoi përbuzje për fondet publike që vinin nga xhepat e votuesve të tyre,"- tha një prokuror i shtetit francez para gjykatës gjatë gjyqit.
Por ka të ngjarë që bërthama e votuesve të Le Pen të mblidhen pas saj. Vendimi dhe dënimi madje mund të rrisin mbështetjen politike për të djathtën ekstreme. Le Pen nuk u akuzua se i kishte futur këto para në xhepin e saj, përkundrazi i kishte kanalizuar në parti në e saj. Shpallja fajtore dhe dënimi i fortë, që e ndalon atë të kandidojë për postin me efekt të menjëhershëm, i shërben narrativës së saj të viktimizimit se ekziston një elitë që dëshiron ta zhdukë atë nga karriera politike.
Figura të larta partiake thanë se dënimi në fakt mund të rrisin mbështetjen për Tubimin Kombëtar në Francë. Sigurisht, Donald Trump ka treguar në SHBA se mund të ruani mbështetjen politike edhe me një dënim penal. Për më shumë se një dekadë, Le Pen është përpjekur ta bëjë partinë e saj të ekstremit të djathtë, një forcë të devotshme kundër imigracionit, të duket e zakonshme dhe e respektueshme për një elektorat më të gjerë. Kjo përpjekje tani është dëmtuar, edhe nëse ajo pozicionohet si viktimë.
Idetë e Le Pen – duke përfshirë rritjen e numrit të policisë dhe ndalimin e shamive myslimane në të gjitha vendet publike – kanë fituar vazhdimisht mbështetje në publikun francez dhe partia e saj u bë forca më e madhe në parlament pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare të vitit 2024.
Pyetja tani është se si partia do përgatitet për garën presidenciale të vitit 2027; dhe nëse duhet të kandidojë për herë të parë pa një Le Pen si kandidat – pa Marine, apo dhe pa babanë e saj të ndjerë, Jean-Marie Le Pen./ZËRI
Marrë nga The Guardian