TIRANË- 1 Maji, festë apo protestë? Në Shqipëri, dita e punëtorëve sot është shoqëruar me protesta, duke u mbledhur kryesisht para Kryeministrisë. Edhe pse vitet kalojnë, kërkesat nuk ndryshojnë: duan kushte më të mira punë dhe rritje pagash. Por sa punojnë dhe sa paguhen shqiptarët? Për të dalë në përfundime, ZËRI i është referuar një sërë të dhënave të Institutit të Statistikave dhe sondazheve të tjera.
Në Shqipëri, deri në fund të vitit 2023, paga mesatare mujore bruto për një të punësuar me pagë, gjatë tremujorit të katërt 2023, rezulton 75,025 lekë. Ndërsa në sektorin shtetëror, paga mesatare mujore bruto në tremujorin e 4-tët është ngjitur pranë 87,864 lekëve, nga 74,450 lekë që ishte në tremujorin e fundit të vitit 2022, në rritje me 18%.
Pra, pagat në shtet vijojnë të mbeten më të larta se ato të privatit. Por pritet që ky hendek të thellohet, pasi sipas projeksionit rritës, këtë vit pagat pritet që të arrijnë në mesatarisht 900 euro. Këto paga konsiderohen qesharake kur merret parasysh fakti të Agjencisë Europiane të Statistikave të kombinuara me ato të INSTAT-it, shqiptarët punojnë 6 orë më shumë në një javë krahasuar me europianët, ose 1 ditë pune më tepër sesa në vendet e BE-së. Bazuar në këtë raport shqiptarët punojnë rreth 43.7 orë në një javë.
Gratë në Shqipëri punojnë rreth një ditë më shumë në javë sesa europianet që është një sforco shtesë sidomos kur kanë nevojë të kujdesen për familjen, fëmijët. Pra përveç profesionit, bëjnë edhe punë të papaguar. Ndërkohë Kodi i Punës parashikon që pushimi javor të jetë jo më pak se 36 orë, prej të cilave 24 orë pa ndërprerje.
Por për çfarë ankohen “zyrtarisht” punonjësit shqiptarë? Pikërisht për Kodin e Punës. Sipas "Scan", gjatë vitin 2023, pranë Inspektoratit Shtetëror të Punës, janë depozituar në total 800 të tilla. Numri më i madh i denoncimeve të adresuara dhe të trajtuara nga Inspektorati Shtetëror i Punës, janë ankesat për shkelje të të drejtave dhe mospërmbushje të detyrimeve të punëdhënësve kundrejt punëmarrësve. Këto ankesa përfshijnë mospagesën për punë të kryer në ditët e festave zyrtare, ditë të pushimit javor, punë të kryer në orë shtesë, moslidhje kontrate pune, mospagesë të kontributeve të sigurimeve shoqërore dhe kushte të pasigurta pune.
Edhe këtë vit, duket se gjërat nuk do të ndryshojnë./ZËRI
