
SHBA- Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka thënë se po ndërpret bisedimet tregtare me Kanadanë, ndërkohë që vendi synon të fillojë zbatimin e një politike tatimore që synon kompanitë e mëdha të teknologjisë. Lëvizja e fundit, të cilën ai e njoftoi në mediat sociale, vjen ndërsa vendet fqinje kishin punuar për të rënë dakord për një marrëveshje tregtare deri në mesin e korrikut.
Të dy vendet kanë vendosur tarifa për mallrat e njëri-tjetrit pasi Trump shkaktoi një luftë tregtare në fillim të këtij viti dhe kërcënoi të aneksonte Kanadanë duke përdorur "forcë ekonomike". Të premten, presidenti amerikan tha se po i jepte fund bisedimeve për shkak të asaj që e quajti një “taksë të jashtëzakonshme” mbi kompanitë e teknologjisë dhe shtoi se do të njoftonte tarifa të reja për mallrat që kalojnë kufirin brenda javës së ardhshme.
"Me anë të kësaj po i ndërpresim TË GJITHA diskutimet mbi Tregtinë me Kanadanë, me efekt të menjëhershëm", shkroi ai në rrjetet sociale.
"Ne do ta njoftojmë Kanadanë për tarifën që do të paguajë për të bërë biznes me Shtetet e Bashkuara të Amerikës brenda periudhës së ardhshme shtatë ditore."
Më vonë në Zyrën Ovale, Presidenti Trump u tha gazetarëve se SHBA-të i kanë “të gjitha kartat”.
"Ekonomikisht, ne kemi një pushtet të tillë mbi Kanadanë. Do të preferoja të mos e përdorja atë," shtoi ai.
Në komente të shkurtra për gazetarët, Kryeministri Mark Carney sugjeroi se bisedimet do të vazhdonin me ritëm të shpejtë.
"Ne do të vazhdojmë të zhvillojmë këto negociata komplekse në interesin më të mirë të kanadezëve", tha ai.
Taksa prej 3% e shërbimeve dixhitale në Kanada ka qenë një pikë ngërçi në marrëdhëniet e saj me SHBA-në që kur ligji u miratua vitin e kaluar. Pagesat e para duhet të bëhen të hënën.
Grupet e biznesit vlerësojnë se kjo do t'u kushtojë kompanive amerikane, të tilla si Amazon, Apple dhe Google, më shumë se 2 miliardë dollarë në vit. Vende të tjera kanë një taksë të ngjashme në fuqi, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Francën dhe Italinë.
Zyrtarët kanadezë kishin thënë se prisnin ta adresonin çështjen si pjesë të bisedimeve tregtare me SHBA-në.
Kishte shpresa se marrëdhënia relativisht e ngrohtë që Carney i sapozgjedhur ka krijuar me Trump mund t’i ndihmonte këto negociata.
Lëvizja e fundit e presidentit hedh dyshime mbi një marrëveshje të ardhshme, megjithëse Trump shpesh ka përdorur kërcënime në mediat sociale për të provuar të fitojë ndikim në bisedime ose të përshpejtojë negociatat që ai i sheh si të bllokuara.
Muajin e kaluar, për shembull, ai kërcënoi të rriste tarifat për mallrat që mbërrijnë në brigjet e SHBA-së nga Bashkimi Evropian, vetëm për t'u dorëzuar disa ditë më vonë. Candace Laing, drejtoreshë ekzekutive e Dhomës Kanadeze të Tregtisë, e cila ka qenë kritike ndaj taksës së shërbimeve dixhitale, tha se "duhet të priten surpriza të minutës së fundit", ndërsa afrohet afati i fundit për një marrëveshje.
"Toni dhe përmbajtja e bisedimeve është përmirësuar në muajt e fundit dhe shpresojmë të shohim përparim të vazhdueshëm", shtoi ajo.
Senatori kanadez Hassan Yussuff, i cili është anëtar i një këshilli këshillimor tregtar Kanada-SHBA të Kryeministrit Carney, i tha Globe and Mail se beson që Trump po përpiqet të fitojë "ndikim" në bisedime duke ushtruar presion mbi Kanadanë.
"Mendoj se ne nuk reagojmë ndaj kësaj," tha Yussuff.
Ndërkohë, disa në komunitetin e biznesit të Kanadasë i kanë bërë thirrje Carney-t që të heqë taksën e shërbimeve dixhitale. Goldy Hyder, presidente e Këshillit të Biznesit të Kanadasë, tha të premten se taksa dëmton marrëdhënien e Kanadasë me SHBA-në dhe duhet të hiqet "për të rikthyer në rrugën e duhur negociatat tregtare".
Në samitin e G7-ës në mesin e qershorit, Trump dhe Carney kishin vendosur një afat prej 30 ditësh për arritjen e një marrëveshjeje tregtare. Nuk është e qartë nëse komentet e fundit të Trump kanë ndikuar në këtë afat kohor.
Gjatë mandatit të parë të Trump, Shtëpia e Bardhë luftoi fort ndërsa shumë vende filluan të shqyrtonin taksat mbi shërbimet dixhitale.
Por Inu Malak, bashkëpunëtor për politikën tregtare në Këshillin për Marrëdhëniet me Jashtë, vuri në dukje se çështja mbeti e pazgjidhur në marrëveshjen tregtare që SHBA-të dhe Mbretëria e Bashkuar arritën në fillim të këtij viti, duke sugjeruar njëfarë fleksibiliteti.
Ajo tha se kërcënimi i Trump dukej si një lëvizje për të rritur presionin jashtë "manualit" të tij tipik të negociatave, por ishte gjithashtu një shenjë se presidenti ishte rifokusuar te Kanadaja, gjë që mund të hapte rrugën për një marrëveshje.
"Kjo ofron njëfarë hapjeje - ndoshta jo atë që donte Kryeministri Carney... por u ofron atyre njëfarë hapësire për të përshpejtuar këto bisedime", tha ajo.
SHBA-të janë partneri kryesor tregtar i Kanadasë, duke blerë më shumë se 400 miliardë dollarë mallra vitin e kaluar sipas një marrëveshjeje të tregtisë së lirë afatgjatë.
Por Trump e goditi atë tregti me një tarifë të re prej 25% në fillim të këtij viti, duke përmendur shqetësimet në lidhje me trafikun e drogës në kufi.
Tarifat e reja të SHBA-së për makinat, çelikun dhe aluminin kanë trazuar gjithashtu marrëdhëniet. Pjesët e makinave, për shembull, kalojnë kufijtë e SHBA-së, Meksikës dhe Kanadasë disa herë përpara se një automjet të montohet plotësisht dhe taksa të tilla importi kërcënojnë zinxhirët e furnizimit.
Trump më vonë krijoi përjashtime për disa mallra përballë alarmit të përhapur nga bizneset si në SHBA ashtu edhe në Kanada, e cila është kundërpërgjigjur me tarifat e veta për disa produkte amerikane.
Aksionet në SHBA ranë të premten pasi Trump tha se po ndërpriste bisedimet, por më vonë u rikthyen me S&P 500 që u mbyll në një nivel rekord.