Bota

SHPJEGIMI: Çfarë dimë deri më tani për konfliktin Izrael-Iran?

Të dyja palët kërcënojnë me më shumë shkatërrime në përballjen më të madhe ndonjëherë midis armiqve të hershëm.

k.m.
SHPJEGIMI: Çfarë dimë deri më tani për konfliktin
Foto ilustruese

TEL AVIV- Sulmi i papritur i Izraelit ndaj objektivave në të gjithë Iranin, është pasuar nga tre ditë sulmesh që vetëm po shtohen. Të dyja palët kërcënojnë me më shumë shkatërrime në përballjen më të madhe ndonjëherë midis armiqve të hershëm.

Ja një përmbledhje e konfliktit deri më tani:

Izraeli goditi më shumë se 100 objektiva kryesore në Iran të premten, duke përfshirë objekte bërthamore dhe baza raketash, dhe vrau komandantë të lartë ushtarakë dhe shkencëtarë. Imazhet satelitore treguan dëme të konsiderueshme në zonat e centralit bërthamor Natanz, objektit më të rëndësishëm të pasurimit bërthamor të Iranit, por uzina e pasurimit të karburantit dukej se ishte e padëmtuar. Një qendër kërkimore bërthamore në Isfahan u godit gjithashtu.

Midis të vrarëve ishin figura të larta ushtarake - përfshirë shefin e shtabit të forcave të armatosura të Iranit, gjeneral major Mohammad Bagheri, dhe komandantin e Korpusit të Gardës Revolucionare Islamike (IRGC), gjeneral Hossein Salami-n. Nga sulmi u vranë edhe të paktën 6 shkencëtarë bërthamorë iranianë.

Sulmet izraelite vazhduan gjatë fundjavës dhe deri të hënën, ndërsa Forcat Mbrojtëse të Izraelit (IDF) shënjestruan mbrojtjet ajrore përreth Teheranit dhe pretenduan se kishin fituar kontrollin e qiellit mbi kryeqytet. Ushtria izraelite tha se kishte goditur "më shumë se 80" objektiva në Teheran që nga e shtuna, duke përfshirë selinë e ministrisë së Mbrojtjes. Irani e ka akuzuar Izraelin për goditjen e zonave civile në Teheran, ndërsa ministria e Shëndetësisë raportoi se sulmet izraelite kishin vrarë 224 persona që nga e premtja.

Edhe Irani ka lëshuar disa valë raketash në Izrael që nga e premtja. Autoritetet izraelite thonë se të paktën 14 persona janë vrarë që nga e premtja dhe 390 janë plagosur. Ekipet e shpëtimit dhe mjekët thanë se sulmi i së shtunës vonë shkatërroi një ndërtesë 3-katëshe në qytetin Tamra. Ky numër pritet të rritet, pasi sot raketat iraniane goditën Tel Avivin dhe Haifën.

Irani paralajmëroi SHBA-në, Mbretërinë e Bashkuar dhe Francën se bazat dhe anijet e tyre ushtarake do të ishin në shënjestër nëse do të ndihmonin në ndalimin e hakmarrjes iraniane.

Duke justifikuar sulmin, kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, tha se kishte vepruar për të parandaluar një program sekret iranian për të ndërtuar një bombë bërthamore, duke pretenduar se Teherani tashmë kishte kapacitet për të ndërtuar 9 bomba bërthamore. Bordi i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) vendosi të enjten se Irani kishte shkelur detyrimet. Vlerësimet e inteligjencës perëndimore deri më tani kanë thënë se Irani nuk ka marrë asnjë vendim përfundimtar për të ndërtuar ndonjë bombë.

Udhëheqësi suprem i Iranit, Ajatollah Ali Khamenei kërcënoi me "ndëshkime të ashpra" duke pretenduar se ishin shënjestruar zonat rezidenciale. Raundi i fundit i bisedimeve bërthamore SHBA-Iran, i planifikuar për të dielën, u anulua. Teherani thuhet se u tha ndërmjetësve Katarit dhe Omanit se nuk ishte i hapur për të negociuar një armëpushim ndërsa është ende nën sulmin e Izraelit.

Sekretari i shtetit i SHBA-së, Marco Rubio tha herët të premten se SHBA-të nuk kishin marrë pjesë në sulmin izraelit, të cilin ai e përshkroi si "të njëanshëm", por më vonë gjatë ditës, presidenti Donald Trump u tha gazetarëve se SHBA-të kishin qenë në dijeni të sulmit. Në konferencën e G7 në Kanada që u mbajt të dielën, Trump pretendoi se po punonte prapa skenave për të arritur një marrëveshje. Po dje, Reuters raportoi se presidenti i kishte vënë veton planit izraelit për të vrarë udhëheqësin suprem të Iranit./ZËRI

Poll

MOS HUMB