BRUKSEL- Votuesit në Bashkimin Evropian do të zgjedhin ligjvënësit duke filluar nga e enjtja për parlamentin e bllokut. Ekspertët kanë paralajmëruar se inteligjenca artificiale mund të mbingarkojë përhapjen e lajmeve të rreme që mund të prishin zgjedhjet në BE dhe shumë vende të tjera këtë vit. Por aksionet janë veçanërisht të larta në Evropë, e cila është përballur me përpjekjet e propagandës ruse ndërsa lufta e Moskës me Ukrainën zvarritet, shkruajnë mediat e huaja.
Çfarë po ndodh?
Rreth 360 milionë njerëz në 27 vende – nga Portugalia në Finlandë, Irlanda në Qipro, do të zgjedhin 720 ligjvënës të Parlamentit Evropian në zgjedhjet që zhvillohen të enjten deri të dielën. Në muajt përpara votimit, ekspertët kanë vërejtur një rritje të sasisë dhe cilësisë së lajmeve të rreme dhe dezinformatave anti-BE që shpërndahen në vendet anëtare.
Një frikë e madhe është se mashtrimi i votuesve do të jetë më i lehtë se kurrë, i mundësuar nga mjetet e reja të AI që e bëjnë të lehtë krijimin e përmbajtjes mashtruese ose false. Një pjesë e aktivitetit keqdashës është vendas, disa ndërkombëtar. Rusia fajësohet më gjerësisht, dhe nganjëherë Kina, edhe pse provat e forta që atribuojnë drejtpërdrejt sulme të tilla janë të vështira për t'u gjetur.
Rastet
Dy ditë përpara zgjedhjeve kombëtare në Spanjë korrikun e kaluar, u regjistrua një faqe interneti e rreme që pasqyronte një të drejtuar nga autoritetet në kryeqytetin Madrid. Ai postoi një artikull duke paralajmëruar në mënyrë të rreme për një sulm të mundshëm në qendrat e votimit nga grupi i shpërbërë militant bask separatist ETA.
Në Poloni, dy ditë përpara zgjedhjeve parlamentare të tetorit, policia zbriti në një qendër votimi në përgjigje të një kërcënimi fals për bombë. Llogaritë e mediave sociale të lidhura me atë që autoritetet e quajnë ndërhyrjen ruse "infosferë" pretenduan se një pajisje kishte shpërthyer.
Vetëm disa ditë para zgjedhjeve parlamentare të Sllovakisë në nëntor, regjistrimet audio të krijuara nga AI imitonin një kandidat që diskutonte planet për të manipuluar zgjedhjet, duke i lënë kontrolluesit e fakteve që përpiqeshin t'i zhvlerësonin ato si të rreme sa u përhapën në mediat sociale.
Vetëm javën e kaluar, agjencia kombëtare e lajmeve e Polonisë publikoi një raport të rremë duke thënë se kryeministri Donald Tusk po mobilizonte 200,000 burra duke filluar nga 1 korriku. Agjencia Polake e Lajmeve hoqi raportin disa minuta më vonë dhe lëshoi një deklaratë duke thënë se nuk ishte burimi.
Ekspertët dhe autoritetet thanë se dezinformimi rus synon të prishë demokracinë, duke i penguar votuesit në të gjithë BE-në që të drejtohen drejt kutive të votimit. Ekspertët kanë dhënë alarmin për rritjen e inteligjencës artificiale gjeneruese që ata thonë se kërcënon të shtojë përhapjen e dezinformatave zgjedhore në mbarë botën. Aktorët keqdashës mund të përdorin të njëjtën teknologji që mbështet platformat e thjeshta për t'u përdorur, si ChatGPT i OpenAI, për të krijuar imazhe, video dhe audio me pamje autentike. Çdokush me një smartphone dhe një mendje dinak mund të krijojë potencialisht përmbajtje false, por bindëse, që synon të mashtrojë votuesit./ZËRI
